Niektóre jednostki chorobowe wymagają odrzucenia nabiału. Głównie są to choroby autoimmunologiczne (np. Haschimoto, choroba Gravesa-Basedowa, RZS, toczeń rumieniowaty, SM czy łuszczyca), ale i choroba Leśniowskiego – Crohna i alergie pokarmowe. Produkty mleczne niekiedy stanowią też przeszkodę w prawidłowym trawieniu u osób z nietolerancją laktozy – ale to czy o nią zawsze chodzi ?
Otóż nie zawsze. Zobaczmy w skrócie czym jest laktoza i jaki inny składnik może być przyczyną eliminacji nabiału z diety:
- laktoza – jest cukrem mlecznym, trawionym przez enzym – laktazę. Jeśli tego enzymu jest mało lub nie ma go w ogóle (naturalnie zanika także wraz z procesem starzenia się organizmu), organizm manifestuje taką nietolerancję dolegliwościami ze strony układu pokarmowego, ale i wysypką, kaszlem i ogólnym złym samopoczuciem
- kazeina – dość trudno strawne białko, z którym nie radzi sobie na pewno nieszczelne jelito (takie jest przy chorobach autoimmunologicznych), co w rezultacie powoduje reakcje zapalne, czasami bardzo wzmożone, czego skutkiem jest pogorszenie zdrowia, nasilenie symptomów. Co więcej kazeina wykazuje właściwości zwiększające produkcję śluzu – efekt? Przewlekły katar i poranna „flegma” oraz trudności z jej usunięciem)
Kiedy już wiadomo, że trzeba i dlaczego wyeliminować nabiał z diety, często pojawiają się pomysły, że to mleko, jogurty, kefiry, serki, sery nieobecne w codziennym menu zredukują określone objawy. To nie wystarczy. Zobaczmy, gdzie może kryć się nabiał. Oto lista:
- słodycze, gotowe wypieki, produkty garmażeryjne, majonez, wędliny, kaszki, desery instant, puree ziemniaczane, sosy, pieczywo, leki
- nazwy: kazeina, kazeiniany, serwatka, laktoza, laktoglobiluny
Gdzie zatem po wapń?
- mak, sezam, migdały
- amarantus
- nasiona chia
- suszone figi
- drobne ryby
- jaja
- jarmuż
- soja
- pomarańcza
- brokuł
- „mleko” migdałowe, sojowe
Pamiętajmy, że na korzystne wchłanianie wapnia bardzo dobrze będzie wpływać:
- obecność witaminy C
- inulina (frakcja błonnika, pisałam o niej tutaj), lizyna (aminokwas dostępny np. z amarantusa, łososia, tuńczyka, jaj, indyku, czerwonej fasoli, pietruszce, gryce)
- moczenie roślin strączkowych
- tłuszcze roślinne
Na co zamienić nabiał?
Rezygnacja lub znaczne eliminowanie nabiału oznacza zamianę go na inne, wartościowe produkty, nie tylko w kontekście wyżej wymienionego wapnia, ale także dostarczania odpowiednich ilości białka i bakterii korzystnych dla mikroflory. Na listę warto wpisać:
- dla mleka – napoje roślinne: ryżowe, migdałowe, kokosowe, owsiane, jaglane, sojowe
- dla jogurtów – jogurty kokosowe, sojowe plus zestaw uzupełniający bakterie, gdyż roślinne takich nie mają
- dla sera żółtego – płatki drożdżowe, sery wegańskie
- dla masła – awokado, oleje roślinne