Przez dany czas udaje Ci się przestrzegać wszystkich zaleceń, podążasz za nowymi postanowieniami a nagle… znowu wracasz w niechciane obszary? Jak się wtedy czujesz? Co myślisz? Gdzie leży rzeczywisty problem?
Psychologia
Sedno wszelkich niepowodzeń ma miejsce w nawykach. To zautomatyzowane sposoby reagowania, zachowania, postępowanie które nabywa się w efekcie treningu, szczególnie przez ich powtarzalność. Jest to według psychologii dany rodzaj zachowania następującego po wystąpieniu wyzwalacza. Zatem by konkretny nawyk utrwalić potrzeba na pewno czasu i cierpliwości, wytrwałości, determinacji. Jeśli chodzi o wykształcanie lepszych dla siebie nawyków i nowych, może to potrwać nawet do miesiąca! To proces, który ma doprowadzić do celu, celów.
Szybkie diety, tabletki „odchudzające”, zabiegi wyszczuplające to pewnie kuszące ale zdecydowanie nie na długi efekt bo ich działanie będzie na chwilę. Gdy nie dojdzie tu do przeskoku na nowe nawyki, zapomnij o trwałości i sukcesach.
Pętla nawyków – co to jest?
Otóż istnieją tutaj trzy stopnie:
- wyzwalacz – każe umysłowi działać z automatu i podpowiada, który nawyk szybko wybrać by uzyskać nagrodę (domyślasz się więc, że sięga po ten, który jest utrwalony)
- zwyczaj – np. emocjonalny, fizyczny, mentalny
- nagroda – umysł dzięki niej podejmuje decyzję czy dana pętla jest do zapamiętania na przyszłość.
Pętla nawyków jest bardzo ważna. Kiedy powstaje nawyk, mózg przestaje w pełni uczestniczyć w podejmowaniu decyzji przełączając się na „automat”. W celu modyfikacji nawyku nie wystarczy zaprzestać wykonywania danej czynności. Mózg będzie dopominał się o nagrodę zawsze, kiedy pojawi się wyzwalacz. Zatem chcąc zmodyfikować nawyk, trzeba pamiętać o pętli. Z premedytacją trzeba zastąpić stary nawyk tym nowym. W przeciwnym razie umocniony, utarty wzorzec będzie wracał szybko i automatycznie.
Co jest tutaj istotne?
Każdy jeden nawyk który jest do wyplenienia, nadpisania nowym warto rozpisać na drobne części i poszukać innego, który pomoże dotrzeć do tej samej nagrody po zadziałaniu konkretnego wyzwalacza.
Przykład pętli złego nawyku
Wyzwalacz – zdenerwowanie, irytacja, złość
Nawyk – spożycie tabliczki czekolady, rogalika, paczki chipsów (objedzenie się)
Nagroda – (złudne) poczucie bezpieczeństwa, zaopiekowania się, przyjemność, odprężenie
Jak zastąpić ten nawyk? Pętlą nawyku pozytywnego:
wyzwalacz – zdenerwowanie, irytacja, złość
nawyk – szybki marsz wokół domu z głębokimi oddechami, lekki trucht
nagroda – wyrzut endorfin, lepsze samopoczucie, strzał energetyczny, a nawet redukcja masy ciała
Przełóż teorię na praktykę
Zastanów się nad swoim nawykiem, który chcesz zastąpić nowym – zdrowszym, lepszym dla Ciebie. Rozpisz pętlę, wypisz wyzwalacz, nawyk, nagrodę. Pomyśl o tym, czy chcesz unikać wyzwalacza czy już iść poziom wyżej – poszukać zamiennika prowadzącego do tej samej nagrody. Trzymam kciuki!