MIEDŹ

Miedź jest składnikiem kilku metaloenzymów, które katalizują wiele różnych reakcji oksydazy w organizmie, np. konwersję dopaminy do noradrenaliny, degradację serotoniny i utlenianie żelaza. Pierwiastek ten jest niezbędny do budowy tkanek łącznych, komórek krwi i melaniny, produkcji energii, transportu żelaza, utrzymywania funkcji neurologicznych i zapobieganiu uszkodzeniom oksydacyjnym. Większość miedzi w ciele znajduje się w kościach, mięśniach, wątrobie, nerkach i mózgu. Około 5% miedzi znajduje się w krwioobiegu, z czego do 95% wiąże się z białkiem nośnikowym.

Miedź znajduje się w szerokiej gamie produktów spożywczych, w tym w organach mięsnych, kakao, produktach pełnoziarnistych, orzechach i nasionach oraz owocach morza. Jest wchłaniana głównie w górnej części jelita cienkiego i w mniejszym stopniu w żołądku. Zalecana racja (RDA) dla miedzi wynosi 900 mcg dziennie. Do 75% miedzi jest wchłaniane przy spożyciu bardzo małych ilości w diecie, a odsetek maleje wraz ze wzrostem spożycia miedzi. Około 80% miedzi jest wydalane z żółcią i wydzielinami z przewodu pokarmowego, a 20% z moczem. Dlatego np. pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby i cholestazą są narażeni na toksyczność tego pierwiastka. Część miedzi wydalanej z żółcią jest zwykle wchłaniana ponownie w krążeniu jelitowo-wątrobowym, więc pacjenci, którzy tracą nadmierne wydzielanie płynu z przewodu pokarmowego z przetok, wycieków żółci lub stomii, są narażeni z kolei na ryzyko niedoboru miedzi.

Częstymi objawami niedoboru miedzi są niedokrwistość, która nie reaguje na suplementację żelaza, neutropenia, a w niektórych przypadkach trombocytopenia lub pancytopenia.  Niedobór miedzi może również powodować zaburzenia neurologiczne, takie jak mielopatia i neuropatia obwodowa, czasami manifestując się jako zaburzony chód i trudności w wykonywaniu płynnych, skoordynowanych ruchów.

Niskie stężenia miedzi i ceruloplazminy we krwi są pomocne w diagnozowaniu ciężkiego niedoboru; jednak wyniki w normalnym lub wysokim zakresie niekoniecznie wykluczają niedobór, ponieważ ceruloplazmina w surowicy zwiększa się w odpowiedzi na zapalenie, uraz, operację, zawał mięśnia sercowego, chorobę wątroby, nowotwór złośliwy i ciążę.

Miedź znajdziemy w: 

  • wątrobie cielęcej
  • ziarnach sezamu
  • pestkach dyni
  • płatkach owsianych
  • grzybach
  • drożdżach piekarskich
  • ostrygach
  • pełnoziarnistych produktach zbożowych
  • nasionach słonecznika
  • orzechach
  • zielonych warzywach liściastych
  • kakao

Przyswajanie miedzi poprawiają węglowodany (glukoza i skrobia, w mniejszym stopniu fruktoza) i witamina C.