Niespotykany nigdzie indziej repertuar smaków, różnorodność składników używanych podczas przygotowywania potraw to właśnie kuchnia Katalonii. Bogate ukształtowanie terenu, a tym samym różnorodność dostępnych produktów żywnościowych określają miejscowe potrawy jako mar i muntanya czyli zależne od darów gór i morza (dotyczy to w głównej mierze specjałów z prowincji Girona). W charakterze, wskazuje na powiązania z francuskim regionem Roussillon oraz Neapolem i Sycylią. Poza produktami typowymi dla całego regionu Morza Śródziemnego typu pomidory, oliwa z oliwek, czosnek, świeże zioła, ryby i owoce morza, ulubionymi składnikami potraw są różne rodzaje grzybów oraz rozmaite wędliny, np. fuet!
Katalonia szczyci się przyrządzanymi tam sosami – najbardziej rozpowszechniony jest alioli (cat. allioli), którego twórcami mogli być Egipcjanie, zanim zdominował on kulinarny świat imperium rzymskiego. Przepyszny sos to także salsa romesco z okolic Tarragony czy salvitxada, które towarzyszą podwędzanym nad ogniem liściom młodej cebuli dymkitzw. calçots. Inne z popularnych katalońskich salsas to sofrito, suquet oraz samfaina. Różnorodność składników wykorzystywaych w kuchni katalońskiej i odmienny charakter miejscowych potraw należy tłumaczyć przede wszystkim różnorodnością krajobrazową Katalonii. Potrawy zawdzięczaką swój skład dobrodziejstwom morskim. Niezwykle popularne w rejonie Morza przepisach są ryby: dorsz, dorada, żabnica.
Kuchnia wysokogórska dominująca głównie w rejonie Pirenejów w prowincji Llleida to potrawy bazujące głównie na mięsie (np. dziczyzna, jagnięcina) dostarczające niezbędnych w tych specyficznych warunkach klimatycznych kalorii. Katalonia to także region naturalnych serów przede wszystkim na bazie mleka koziego! Mniam. Wśród nich najsłynniejszy mató. W Katalonii spożywa się także nieco bardziej zwyczajne produkty, jak: drób (kurczak, indyk), wieprzowinę, warzywa i owoce, ale znajdziemy tu także wspaniałe wędliny, m.in. butifarra (kiełbasa w odmianie czarnej i białej), fuet (mocno przyprawiona, przypominająca w smaku włoskie salami) czy ujmując to bardziej ogólnie – kiełbasy salchichón z miejscowości Vic. Szczególnie na południu, w prowincji Tarragona popularnym dodatkiem do dań mięsnych i rybnych jest ryż. Kuchnia katalońska obfituje w apetyczne sałatki takie jak soczysta, warzywna escalivada czy rybno-warzywna esqueixada, co stanowi świetny pomysł lunchowy lub kolacyjny.